रामः, परमानुरागी प्रियजनसंगत्या रूपितः, धर्मार्थसहिता प्रतीतः, वीरता च अनिवार्यतया विभाव्यते। अत्र रामः, प्रियतमं पत्नीसहितं स्वधर्मपथं परित्यज्य वनवासं प्राप्तः, अनिवार्यतया सापेक्षः जीवन्नियमन्त्रणे सत्त्वरूपेण परिस्थितिः प्रदृश्यते। तत्र सख्यरूपेण सन्धिविवादान्तर्गतं राम-भ्रातुः प्रियतमं बन्धनं प्रत्यक्षं करोति, तेषां सहचरित्रे अपि भाग्यातीतं भाग्यम् आसीत्, यथा यथा ते वने विहारन्ति तथा तथा आगामिनः पीत्वा प्रेमाणि विविशुः। प्रेमरूपेण अपि रामः यात्रायाम् अनन्तरं समुद्रं पारयन्, प्रेममयीं सीतां राक्षसवधूं संगतां पुनः प्राप्य, पत्नीमुत्तमां दुर्जयैः आक्रम्य नीत्वा, पुनः अयोध्यां प्रत्ययः क्रियते। अत्र रामस्य राज्यं स्वर्णहृदयः सत्त्वरूपेण नियतं परित्यज्य, प्रजासु समर्पितमेव भवति, न धने निरतं, अपि तु न्याये धृतमनाः रामः राजा सर्वभूतानां सर्वदा आदर्शः आसीत्। "जय श्री राम" इति शब्दैः, नित्यत्वस्य गर्जने सत्यत्वं दृढीकरोति, जीवनस्य पुल्सं आलोकयन्ति। यह ध्वनिः कालस्य औपाधिकच्छेदात्मिका न भवति, बर्द्धमाने च समये सर्वदा साहस्यस्य, दयायाः, धर्मस्य जीवने स्थिता रहति। रामः कथायाम् मातृकृपया देवतायां समानः, अनुत्तरं आदर्शं प्रस्तुत्य सम्पूर्ण मानवजीवने सञ्चरति।